“Seküler ahlak” tanımlamasından ne anlamalıyız? Seküler ahlak kavramının “Evrensel ahlak” anlayışından farkı nedir? Ahlaka felsefî bir problem olarak nasıl bakılmaktadır?
Bilindiği üzere insanlık tarihi boyunca ahlakın birçok bilim dalında tanımı yapılmış ancak ortak bir fikir hiçbir zaman oluşmamıştır. Ahlakın varlığı, tanımı ve kaynağı hep tartışılmış hâlâ da tartışılabilmektedir. “Ahlak” ifadesinin Arapça “huluk” kelimesinden geldiğini biliyoruz. Zira “h-l-k” fiili yaratmak anlamını taşımaktadır. O yüzden Yüce Rabbimizin yaratan anlamındaki isimlerinden biri de “Hâlık”’tır.
“Huluk” kelimesinin çoğulu olan “ahlak” kelimesinin yaratma fiili ile dolaylı ilişkisi bulunmaktadır. Yani ahlak, doğallığı ifade etmekte olup tabiî olandır. Daha açık ifadeyle ahlak, yaratılış ve yaratılışta olup değiştirilemeyen huyu ifade eder. Dolayısıyla dini literatürde ahlakın, Allah’ın yarattığı temiz fıtratı koruyabilmek olduğunu söyleyebiliriz. Ancak daha sonra ahlakın; iyi ve kötü olanı bilmek, iyi olanı yapmak ve kötü olandan uzak durmak gibi tanımları yapılmıştır.
Malumunuz üzere ahlak kavramı sadece dini söylemlerde değil, birçok disiplinde yerini almaktadır. Dinin dışındaki ahlak temellendirmeleri hakkında “seküler ahlak anlayışı” ifadesini kullandım. “Seküler” kavramının inançtan bağımsızlığı ifade ettiğini biliyoruz. Bir başka deyişle “seküler” sözcüğü; Allah, ahiret, cennet, cehennem gibi metafizik her şeyden uzak sadece dünya ile ilgili olan demektir. Seküler ahlak anlayışı da ahlakın varlığı, neliği ve kaynağının dinin dışındaki argümanlarla ortaya koyulduğu anlayışlardır. Varoluşçu, evrimci, akılcı, sezgici, duygucu, faydacı ve toplumsal ahlak anlayışları seküler ahlak anlayışına örnek verilebilir. Tüm bu ahlak anlayışları neyin iyi neyin kötü olduğunu ortaya koymayı amaçlar. Ancak rölativizmden yani görecelilikten kendilerini kurtaramazlar.
Evrensel bir ahlakın seküler cenahta söz konusu olamayacağı malumdur. Çünkü seküler ahlak an...
Yazının tamamını dergimizden okuyabilirsiniz.
.jpg)
